BlixBlog

I fyrste Upphav var Guds Ord, / Sann Gud, av Gud upprunnet.
Ved det vart Himmel skapt og Jord / Og alt, som der er funnet.
I Ordet Livet rann / Med Ljos til alle Mann.
Det ned i Myrkret skein / Med Guddoms-Loge rein,
Men Myrkret inkje merkad.
----------------------
Elias Blix, Nokre Salmar (4de aukade Utgaava; Kristiania: Samlaget, 1891), s. 33-35

Denne salmen er undervurdert. Den høver ikkje rundt juletreet, og heller ikkje ved familiegudstenesta på julaftan. Men den er ein stor juledagssalme, ein parafrase over Johannes 1, 1. Mosebok 1 og den nikenske truvedkjenninga. Salmen manglar det spesifikt norske vi gjerne vil forbinde med Blix. Men den er eit fint døme på det andre sentrale kjenneteiknet ved diktinga hans, bruken av tekstsamspel (intertekstualitet). Eg har i ein annan samanheng argumentert for at bibelparafrasane som Blix skreiv på 1880-talet, samtidig som han omsette Det nye testamentet til landsmål, har krav på særleg interesse:

Ei samanlikning mellom salmetekstar og bibeltekstar kan gje førstehands innblikk i prosessen som låg bak utforminga av det nynorske bibelspråket. Her går salmedikting og bibelomsetjing heilt parallelt. Dei to sjangrane har ulike grenser. Salmen er nok bunden i form, i rim og rytme. Men ei offisiell bibelomsetjing er òg bunden, av den hebraiske og greske grunnteksten. På ein måte kan salmen vere ein fristad for språkleg famling og eksperimentering.

Sjå sjølv:

Johannes 1 Bibelen (1887)	Johannes 1 Det nye Testamente (Blix, 1889/1899)
1 I Begyndelsen var Ordet og Ordet var hos Gud, og Ordet var Gud. 2 Det var i Begyndelsen hos Gud. 3 Alle Ting ere ved det blevne til, og uden det er end ikke en eneste Ting bleven til af det, som er blevet til. 4 I det var Liv, og Livet var Menneskenes Lys. 5 Og Lyset skinner i Mørket, og Mørket fattede det ikke.	1 I Upphavet var Ordet, og Ordet var hjaa Gud, og Ordet var Gud. 2 Dette var i Upphavet hjaa Gud. 3 Alle Ting vart til ved det, og utan det vart ikkje til ein einaste Ting, som til er vorten. 4 I det var Liv, og Livet var Ljoset fyre Menneskjom. 5 Og Ljoset skin i Myrkret, og Myrkret tok det ikkje til seg [1899: tok ikkje imot det].

Kjelde for bibeltekstane: Bibelen.no.
Heile salmen.
Gårsdagens Blix.
Send ein kommentar.