22.9.04
Dagens Blix/Johannes
Johannes 8,3-11
3 Men dei skriftlærde og Farisæararne førde til honom ei Kvinna, som var gripi i Hor, og stelte henne fram
4 og sagde til honom: "Meister, denne Kvinna er gripi paa fersk Gjerning i Hor.
5 Men Moses baud oss i Logi, at slike skulo verta steinade; kvat segjer no du?"
6 Men dette sagde dei til aa freista honom, at dei kunde hava nokot aa klaga honom fyre. Men Jesus bøygde seg ned og skreiv med Fingren paa Jordi.
7 Men daa dei heldt ved aa spyrja honom, rette han seg upp og sagde til deim: "Den av dykker, som er syndefri, han kaste Steinen fyrst paa henne!"
8 Og han bøygde seg atter ned og skreiv paa Jordi.
9 Men daa dei høyrde det og kjende seg sakade av Samvitet, tok dei til aa ganga, den eine etter den andre, fraa dei eldste lika til dei sidste; og Jesus vart laten aaleine og Kvinna standande der framme.
10 Men daa Jesus rette seg upp og saag ingen utan Kvinna, sagde han til henne: "Kvinna, kvar ero dine Klagarar? Heve ingen fordømt deg?"
11 Men ho sagde: "Nei, Herre, ingen". Men Jesus sagde til henne: "Eg fordømer deg helder ikkje. Gakk, og synde ikkje meir!"
-----------------
Evangeliet etter Johannes (omsett av Elias Blix; Kristiania: Det norske Samlaget, 1889)
Det er fleire interessante ting ved teksttradisjonen bak denne kjende forteljinga. Som den nyaste norske kyrkjebibelen gjer merksam på: "7,53-8,11 vantar i dei eldste handskriftene. Ei gamal overlevering utanom Johannes-evangeliet ligg truleg til grunn for dette stykket." Ein teori går ut på at stykket eigentleg skulle vore med i eit av dei tre første evangelia (språk og stil liknar i grunnen meir på dei enn på Johannes), men at innhaldet vart for radikalt. Det skulle vere forklåringa på at det først kom med i siste redaksjon, som tillegg til det yngste evangeliet i nytestamentet.
Men det har vore fortalt vidare på forteljinga. Setninga "og kjende seg sakade av Samvitet" i vers 9 er tydeleg eit seinare tillegg. Det førekjem rett nok i mange greske manuskript, men først i slike som er av sein dato.
Moderne tekstkritisk (det vil seie edisjonsfilologisk) arbeid med Det nye testamentet var kome i gang før Blix og komiteen sette skriftene om til landsmål, men omsetjarane har følgt den kyrkjelege tradisjonelle greske teksten (textus receptus) utan omsyn til nyare forskingsresultat. På denne og mange andre måtar held den første landsmålsomsetjinga ein konservativ profil. Ikkje minst Blix sjølv la vinn på å unngå støytesteinar som kunne skape hindringar for målsaka.
Les teksten i dagens bibelomsetjing (Frå Bibelen.no).
Gårsdagens Blix.
3 Men dei skriftlærde og Farisæararne førde til honom ei Kvinna, som var gripi i Hor, og stelte henne fram
4 og sagde til honom: "Meister, denne Kvinna er gripi paa fersk Gjerning i Hor.
5 Men Moses baud oss i Logi, at slike skulo verta steinade; kvat segjer no du?"
6 Men dette sagde dei til aa freista honom, at dei kunde hava nokot aa klaga honom fyre. Men Jesus bøygde seg ned og skreiv med Fingren paa Jordi.
7 Men daa dei heldt ved aa spyrja honom, rette han seg upp og sagde til deim: "Den av dykker, som er syndefri, han kaste Steinen fyrst paa henne!"
8 Og han bøygde seg atter ned og skreiv paa Jordi.
9 Men daa dei høyrde det og kjende seg sakade av Samvitet, tok dei til aa ganga, den eine etter den andre, fraa dei eldste lika til dei sidste; og Jesus vart laten aaleine og Kvinna standande der framme.
10 Men daa Jesus rette seg upp og saag ingen utan Kvinna, sagde han til henne: "Kvinna, kvar ero dine Klagarar? Heve ingen fordømt deg?"
11 Men ho sagde: "Nei, Herre, ingen". Men Jesus sagde til henne: "Eg fordømer deg helder ikkje. Gakk, og synde ikkje meir!"
-----------------
Evangeliet etter Johannes (omsett av Elias Blix; Kristiania: Det norske Samlaget, 1889)
Det er fleire interessante ting ved teksttradisjonen bak denne kjende forteljinga. Som den nyaste norske kyrkjebibelen gjer merksam på: "7,53-8,11 vantar i dei eldste handskriftene. Ei gamal overlevering utanom Johannes-evangeliet ligg truleg til grunn for dette stykket." Ein teori går ut på at stykket eigentleg skulle vore med i eit av dei tre første evangelia (språk og stil liknar i grunnen meir på dei enn på Johannes), men at innhaldet vart for radikalt. Det skulle vere forklåringa på at det først kom med i siste redaksjon, som tillegg til det yngste evangeliet i nytestamentet.
Men det har vore fortalt vidare på forteljinga. Setninga "og kjende seg sakade av Samvitet" i vers 9 er tydeleg eit seinare tillegg. Det førekjem rett nok i mange greske manuskript, men først i slike som er av sein dato.
Moderne tekstkritisk (det vil seie edisjonsfilologisk) arbeid med Det nye testamentet var kome i gang før Blix og komiteen sette skriftene om til landsmål, men omsetjarane har følgt den kyrkjelege tradisjonelle greske teksten (textus receptus) utan omsyn til nyare forskingsresultat. På denne og mange andre måtar held den første landsmålsomsetjinga ein konservativ profil. Ikkje minst Blix sjølv la vinn på å unngå støytesteinar som kunne skape hindringar for målsaka.
Les teksten i dagens bibelomsetjing (Frå Bibelen.no).
Gårsdagens Blix.
Kommentarar:
