BlixBlog

Under innlegget eg heldt på Sand i Suldal fredag 23.11.08 tok eg mellom anna fram intensjonen til utvalet som har arbeidd med forslaget til ny salmebok om å halde på den fordelinga som er innarbeidd gjennom Norsk Salmebok, 60 % bokmål og 40 % nynorsk. Landsmøtet i Noregs Mållag i år (fråsegn nr. 4) kravde ei 50 - 50-fordeling. Det viser seg vanskeleg å nå desse måla. I framlegget til ny salmebok er om lag ein tredel av tekstane på nynorsk. Eg sette opp fem praktiske råd til aktivistar som vil hjelpe salmebokutvalet med å få til ei betre fordeling mellom målformene. Kanskje andre kyrkjelydar, mållag og enkeltpersonar kan ha nytte av dei. Grunnlagsmaterialet finn ein på www.kyrkja.no.

1. Gå gjennom lista ”Salmer som er videreført/utelatt”
   
2. Finn utelatne tekstar frå Nynorsk Salmebok som bør få ein sjanse til
   
3. Gå gjennom dei omsette salmane. Finst det gode nynorske versjonar?
   
4. Gå kritisk gjennom forslaga til nye salmar
   
5. Få fram heilt nye tekstar

Eit par høgst subjektive innspel til somme av punkta:

• ad 1: Er det nødvendig, eller klokt, å kutte ut salmebokas flottaste kyrkjesalme, "Det er så godt å vitja" (NoS 574) eller salmebokas flottaste dåpssalme, NoS 616 "Anden over vatnet sveiv"? Dette er svært karakteristiske Blix-tekstar, med den kreative intertekstuelle bibelbruken eg set slik pris på. Eller for å ta eit par døme utanfor Blix-tekstane: Kva med bedehusklassikaren "Opna hjartans dør" (NoS 402) eller den tradisjonelle olsoksalmen "Fedrane kyrkja i Noregs land" (NoS 743)? Det kan vere at fleire salmar enn dei komiteen hadde tenkt, bør få leve vidare.
  
• ad 2: Eg har det med å finne Blix-eksempel, av gode grunnar. "Påsketida" er eit kapittel der nynorskprosenten er lågare enn ønskeleg. Det er slett ikkje nødvendig. For min del meiner eg at tekstar som NN 271 "Statt upp or svevne" og NN 279 "Upp, hjarta, rør din beste streng" kunne få ein ny sjanse, eventuelt i lett oppussa språkdrakt.
  
• ad 3: Eit døme på kva eg meiner kan vere NoS 283 "Opp alle ting som Gud har gjort". Kvifor bruke ein berre halvvegs fornorska bokmålsversjon når Blix si gjendikting (NN 352) er betre enn Brorsons original? Det er ingen grunn til at bokmålsversjonane automatisk skal ha forrang.
  
• ad 4: Om ein vil behalde meir av det gamle enn det salmebokutvalet vil, må noko av det nye stoffet ut. Det nyttar ikkje berre å kome med gode ønske og tilleggsforslag.
  
• ad 5: Og det er ikkje for seint. Dette siste rådet er rett nok det dårlegaste. Salmar skrivne i siste liten for å fylle eit hol i salmeboka har ein tendens til å få ei kort levetid. Det finst fleire historiske døme, ikkje minst i 4. utgåve av Nokre Salmar (1891).