15.11.08
Elstad IV: Klassereise
Meir frå Hallgeir Elstad si melding i NTT 3-2008:
Elstad VIII: Teologen
Elstad VII: Salmane
Elstad VI: Gildeskål 1866
Elstad V: Statsråd
Elstad IV: Klassereise
Elstad III: Tittelen
Elstad II: Grundtvig
Elstad I: Retorikk
Forfattaren freistar å framstille Blix sin livsveg som ei klassereise. Og det er det gode grunnar for. Men han lukkast dessverre ikkje med å gjennomføre dette som eit konsekvent grep i biografien.Eg veit ikkje det, akkurat dette klassereise-perspektivet er noko mange lesarar og meldarar har fått med seg og siterer med tilslutning, ser eg, Elstad inkludert. Det verkelege problemet hans ligg vel i neste setning, reknar eg med:
Framfor alt saknar eg ei introduserande drøfting av dette perspektivet. Botgjøymd, under framstillinga av Tromsøtida, i ei fotnote(!) kjem ein nærare presentasjon og drøfting av det moderne omgrepet "klassereise" (s. 94, note 97). Dersom tanken har vore å gjere dette til eit sentralt og integrerande perspektiv, burde det ha vore løfta fram på ein ganske annan måte.Observasjonen er rett, men eg er ikkje så sikker på at konklusjonen er det. Det kjem an på kva for lesarar ein vender seg til. Forholdet mellom forteljing og analyse er eit grunnproblem i biografisk skriving. Eg har med opne auge prioritert forteljinga. Sånn sett er boka mi ein "gammaldags" biografi. Men eg har i høg grad nytta fotnotane til å setje forteljinga på spel, her finst ikkje berre kjeldebelegga for framstillinga mi, men òg diskusjonar av kjeldekritisk og teoretisk art. Eit knippe andre døme på det siste er presentasjonen av hermeneutikken (s. 474, note 11), diskusjonen av Stein Rokkans sentrum-periferi-modell (s. 499, note 122), tilknytinga til det bokhistoriske forskingsperspektivet (s. 500, note 126) og drøftinga av Edward Saids orientalisme-begrep (s. 505, note 8). Og det finst fleire. Sjølvsagt er dette irriterande for den akademiske lesaren, men boka er ikkje først og fremst skriven for han. Mi oppleving var at metaforen "klassereise" fungerte godt og sjølvinstruerande i hovudteksten. Ordet har blitt allmenneige i dei siste åra, så eg trur dei fleste lesarar har ei intuitiv forståing av kva det gjeld. Så får akademikaren finne seg i å grave i fotnotane; det finst gull der, ikkje berre gråstein.
Elstad VIII: Teologen
Elstad VII: Salmane
Elstad VI: Gildeskål 1866
Elstad V: Statsråd
Elstad IV: Klassereise
Elstad III: Tittelen
Elstad II: Grundtvig
Elstad I: Retorikk